หมายเหตุ : "ข่าวสดออนไลน์" สัมภาษณ์พิเศษ พล.ต.อ.เพรียวพันธ์ ดามาพงศ์ เปิดใจหลังเข้ารับตำแหน่งผบ.ตร. ท่ามกลางเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่า ผงาดสู่บังลังก์ผู้นำสีกากีได้เพราะเป็นเครือญาติ "ทักษิณ ชินวัตร-พจมาน ดามาพงศ์"
แรงบันดาลใจอะไรที่ทำให้อยากทำงานเป็นตำรวจ
เริ่มต้น จากพี่ชายศึกษาอยู่โรงเรียนนายร้อยตำรวจใจจริงอยากเป็นเอกอัครราชทูตที่ใช้ ชีวิตเรียบง่ายอยู่ต่างประเทศแต่พอพี่ชายลาออกจากโรงเรียนนายร้อยตำรวจ คุณพ่อจึงขอให้ทำงานเป็นตำรวจ ซึ่งรวมถึงหลักการใช้ในการทำงาน คือ การทำตัวแบบง่ายๆ อยากจะดูแลประชาชนให้ได้รับความยุติธรรม เพราะผมเกลียดความอยุติธรรม และเกลียดคนร้าย และไม่ชอบคนเกเร คือ เป็นตำรวจไปรังแกใครมันไม่ได้ เมื่อได้รับมอบหมายอำนาจนี้แล้วก็จะทำอย่างเต็มที่ คนร้ายก็จะต้องโดนปราบปรามอย่างแน่นอน ผมต้องดำเนินการเต็มที่
ส่วนใหญ่ผมจะลงไปปฏิบัติงานเอง จนกระทั่งมาเป็นรองผบช.ปส. ลงไปยัง 3 จังหวัดชายแดนใต้ ผมก็ทำ เพราะว่าเราเติบโตจากสายปฏิบัติงานมาโดยตลอด ไม่เคยหนักใจ เรื่องของการที่จะทำงานในเชิงการลงพื้นที่ด้วย ผมเองจะมีประสบการณ์น้อยในเรื่องของการบริหาร เพราะไม่ได้เติบโตมาจากสายการบริหาร แต่สามารถควบคุมองค์กรได้ เนื่องจากว่า เราใช้หลักของการกระจายอำนาจไปยังรองผบ.ตร. ผู้ช่วยผบ.ตร. ผบช.ต่างๆ ที่มีความรู้ความสามารถในเรื่องนี้ ผมเองก็เพียงผู้ไปควบคุมในจุดนี้ก็ไม่มีอะไรที่เป็นปัญหาอะไรหนักใจ
การที่มีกลุ่มคนหลายๆ กลุ่มมองว่าเป็นกลุ่มเครือญาติ ของพ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร และนายกรัฐมนตรี แล้วทำให้เลื่อนขึ้นมาดำรงตำแหน่งนี้
ยอมรับว่าเป็นญาติกับ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร จริง แต่ผมขึ้นมาเป็นผู้บังคับการและเป็นผู้บัญชาการในสมัยที่พรรคประชาธิปัตย์เป็นรัฐบาล โดยใช้ความรู้ความสามารถในการทำงานที่จะเจริญเติบโตขึ้นมา
เมื่อก้าวขึ้นมาเป็นระดับพล.ต.อ.ได้ในสมัยรัฐบาลของพ.ต.ท.ทักษิณ ก็อยู่ระหว่างช่วงที่ได้รับหน้าที่ในการปราบปรามยาเสพติด อีกทั้งได้รับมอบหมายให้เป็นหัวหอกในการปราบปรามยาเสพติด ซึ่งประชาชนก็มองเห็น โดยพล.ต.อ.สันต์ ศรุตานนท์ ดำรงตำแหน่งผบ.ตร.ในขณะนั้น ท่านเป็นผู้บังคับบัญชา ได้ให้คะแนนความสามารถที่ได้รับการประเมินผลว่าผ่าน 100 เปอร์เซ็นต์ ถึง 2 ครั้ง จนให้ได้ก้าวขึ้นเป็นมารองผบ.ตร.
การเป็นเครือญาติพ.ต.ท.ทักษิณใช่ แต่เวลาได้รับผลกระทบตอนปฏิวัติ ที่ต้องไปดำรงตำแหน่งประจำอยู่สำนักงานนายกรัฐมนตรี โดยไม่ได้มีความสมัครใจเลย จึงได้ไปฟ้องร้องคณะปฏิวัติต่อศาลปกครองจนชนะคดี และได้รับคืนสิทธิ์อันชอบธรรม จึงได้ทั้งทุกข์ร่วมมาด้วย โดยที่ไม่มีใครรู้ว่าจะได้กลับมาเป็นตำรวจอีกหรือเปล่า แต่ก็ยังได้กลับมาเป็นผบ.ตร. และคืนอายุราชการที่เสียไปกลับคืนมา
อย่างไรก็ตาม สมัยรัฐบาลของพล.ต.ท.ทักษิณ ผมก็ไม่เคยไปใช้อำนาจโดยไม่ถูกต้องข่มเหงรังแกใคร และไม่เคยปรากฏว่าเดินตามท่านทักษิณแต่อย่างใด จนกระทั่งถึงสมัยรัฐบาลของน.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ขึ้นมาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ตนก็ก้มหน้าก้มตาทำงาน ไม่ได้ไปเดินตามไปไหน นั่นไม่ใช่ คิดว่าต่างคนก็ต่างมีหน้าที่ต้องทำเช่นกัน
การที่ตำรวจมักถูกมองว่าตำรวจเป็นเครื่องอย่างหนึ่งทางการเมือง
คือ การเมืองมันก็มีส่วนหนึ่ง ในเรื่องที่ต้องยอมรับว่าการเมืองจะต้องกำหนดคนที่จะเดินไปในแนวทางที่แตกต่างโดยสิ้นเชิงก็ลำบาก คือมันไม่ใช่เด็ดขาดว่าไม่มีส่วนเกี่ยวข้องอย่างการกำหนดนโยบายเพื่อปราบปรามยาเสพติด รวมไปทั้งน้ำท่วมก็ตาม แต่เราก็ทำตามหน้าที่ที่จะช่วยให้ภาครัฐบาลและการเมืองทำงานสอดคล้องกัน การดูแลทุกข์สุขของประชาชน ป้องกันไม่ให้เกิดอาชญากรรมก็คือการทำตามหน้าที่ โดยไม่จำเป็นต้องออกมาใช้บทบาททางการเมือง
ฐานะผบ.ตร.การดูแลประชาชนในสถานการณ์อุทกภัย รวมทั้งปัญหายาเสพติด
ขณะนี้มีเหตุการณ์อุทกภัยด้วย ก็ต้องยิ่งลงไปช่วยประชาชนอย่างเต็มที่ เพราะว่าด้วยความเป็นตำรวจ เห็นประชาชนเดือดร้อน เพราะมันเป็นหน้าที่ ความจริงผมควรได้ขึ้นเป็นผบ.ตร.ได้ตั้งหลายปีแล้ว ผมก็ได้รับผลกระทบไปด้วย แต่โชคดีพอมาถึงครั้งนี้ ได้รับมอบหมายให้มาทำหน้าที่ ผบ.ตร. จึงรู้สึกว่าความยุติธรรมให้ยังคงมีอยู่
แน่นอนว่า ทุกคนทำงานก็อยากจะถึงจุดสูงสุดขององค์กรอยู่แล้ว ส่วนการแก้ไขปัญหาเรื่องยาเสพติด ผมได้วางแผนในเรื่องของการสกัดกั้นในเรื่องของการดำเนินการยาเสพติด โดยมอบหมายให้ พล.ต.ท.ชัยวัฒน์ โชติมา เป็นผบช.ปส. ก็ได้ดำเนินการตามแผนป้องกันการค้าขายยาเสพติด โดยการตั้งด่านตามจุดต่างๆ ทั้งทางภาคเหนือ และพื้นที่ที่คิดว่าจะลำเลียงยาเสพติดเข้ามาแล้ว
การแก้ไขปัญหาในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้
สำหรับภาคใต้ ภารกิจหลักส่วนใหญ่เป็นหน้าที่ของทหารที่จะดูแลภาคใต้ โดยมี พล.ท.อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์ แม่ทัพภาคที่ 4 เป็นหัวหน้าผู้ดูแลพื้นที่ดังกล่าวอยู่แล้ว ซึ่งสำนักงานตำรวจแห่งชาติก็มี บช.ศชต. ซึ่งได้รับมอบหมายหน้าที่ ก็คือการดูแลความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อยของประชาชนในเขตเมืองหรือเทศบาล ขณะนี้ได้มีการวางระบบการดูแลครู ดูแลนักเรียน และดูแลข้าราชการ ในเขตของเมืองให้พ้นจากการก่อการร้าย ซึ่งงานนี้ต้องใช้องคาพยพหลายหน่วยงานในการบูรณาการเพื่อที่จะทำงานร่วมกัน ไม่ใช่ว่าสำนักงานตำรวจแห่งชาติจะเป็นผู้ทำได้โดยลำพัง
จะมีการใช้ความรุนแรงในการฆ่าตัดเหมือนอย่างตอนปัญหายาเสพติดอีกหรือไม่
จะดำเนินการตามกฎหมายทุกอย่างไม่นอกเหนือจากกฎหมายแต่จะทำให้อยู่ภายใต้กฎหมายในมาตรการดูแลต่างๆ เพียงแต่เราจะเพิ่มกำลัง เพิ่มความเอาใจใส่ในการทำการจับกุมผู้ค้ารายย่อย
แนวทางดูแลปัญหาอุทกภัยในขณะนี้
ผมได้มอบหมายงานให้รองผบ.ตร. และผู้ช่วยผบ.ตร. พร้อมทั้งที่ปรึกษาสบ 10 ให้ไปดูแลตามจุดต่างๆ แล้ว โดยมองว่าขณะนี้เห็นการอุทกภัยเป็นเหตุการณ์เฉพาะหน้า เป็นเหตุการณ์สำคัญที่จะเกิดขึ้น ถ้าไม่ระดมสรรพกำลังของข้าราชการระดับสูงมาช่วยเหลือ กองบัญชาการภาคต่างๆ จะรับไม่ไหว เพราะว่าลำพังแต่ผู้บัญชาการแต่ละกองบัญชาคงยังไม่พอ อย่างบช.น.ได้แบ่งผู้ช่วยผบ.ตร.เข้าไปดูแลบก.น.ต่างๆ เพื่อเข้าไปควบคุม จึงประชุมทุกเช้า เพื่อจะเข้าไปรับฟังความคืบหน้าของสถานการณ์ รวมทั้งข้อสั่งการและปัญหาต่างๆ อย่างไหนถูกไม่ถูก น้อมรับหมด อันนี้เป็นหูเป็นตาของตำรวจ โดยจะสั่งการให้ไปดูแลแต่ละจุด ผมจะทำหมด เพื่อช่วยเหลือประชาชนได้รับความปลอดภัย
ทุกอย่างต้องรีบทำทันที ไม่คิดที่จะมองว่าประชาชนเป็นศัตรู เมื่อประชาชนเดือดร้อน อย่างเรื่องคันกั้นน้ำ เพราะเขาลำบาก น้ำมันเน่า และเขาถูกขังมาเป็นเดือนๆ เลย เราจะบอกว่าคุณทำอย่างนี้ผิดกฎหมาย ผมไม่เอา ถือว่าการพูดคุยมันไปได้ทุกที่ ประชาชนเข้าใจ แต่เราต้องช่วยพวกเขา เป็นผมก็ต้องโวย ฉะนั้น ผมจึงสั่งการให้ตำรวจเข้าไปดูแล ต้องเอาหลักรัฐศาสตร์แน่นอน ไม่ใช่เอาแต่หลักนิติศาสตร์ ต้องประนีประนอม ไปช่วยกันดูแลและป้องกันไม่ให้ทำลาย แต่หากเขาเดือดร้อนข้างไม่มีปัญหามันก็ต้องปล่อยไปบ้าง ไม่ใช่ไม่ได้
แนวทางการเกี่ยวในส่วนของการฟื้นฟูน้ำท่วมของสำนักงานตำรวจแห่งชาติ
ในส่วนของตำรวจการดูแลตำรวจทำควบคู่กันไปกับการดูแลประชาชนมอบหมายให้กองสวัสดิการตำรวจประมาณ500 กว่าล้าน ซึ่งเป็นเงินที่จะใช้ในการดูแลพี่น้องตำรวจ รวมทั้งเงินที่ได้รับบริจาคมาให้กองการเงินใช้เพื่อดูแลพี่น้องตำรวจ ต้องช่วยกัน ช่วยประชาชนด้วย ช่วยตัวของตำรวจเองด้วย โดยหลังน้ำท่วมตำรวจต้องทำงานอย่างหนัก เพราะว่ามันมีหมู่บ้านที่ทิ้งร้างเยอะมาก ผมจะทำอย่างเต็มที่ในการติดตามคนร้าย การดูแลปัญหาต่างๆ เพราะปัญหาอาชญากรรมมันต้องเกิดขึ้นแน่นอน เราก็ต้องวางแผนป้องกัน รวมทั้งปล่อยให้ตำรวจกู้เงินในอัตราดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าปกติ
แผนในการดูแลปัญหาอาชญากรรมต่อไปในอนาคต
ตอนนี้ได้ออกแผนไปแล้ว ให้ทุกที่ที่มีน้ำท่วม ให้ตำรวจในพื้นที่สำรวจจำนวนคนร้ายที่พ้นโทษและอยู่ชุมชนแต่ละแห่งว่า มีใครบ้างและให้ประกบตัวไว้ เพราะคนเหล่านี้ คือคนที่สวมรอยเวลาน้ำท่วมเข้าไปขโมยของ และพวกที่จับได้คือคนเหล่านี้ทั้งนั้น ได้ทำบัญชีไว้หมดแล้ว และสอดส่องดูแล รวมทั้งออกแผนในการตั้งจุดตรวจค้นปกติ ตั้งการออกไปตรวจโดยเปิดเผย
ให้ประชาชนเห็นว่าตำรวจออกไปตรวจพื้นที่อย่างเปิดเผย ให้เห็นว่าเวลานี้มีตำรวจชุดนี้ มีอยู่ตามหน้าธนาคาร หน้าร้านทอง จะปรากฏตัวเห็นเห็น พร้อมทั้งมีการตั้งด่านสลับกันอยู่ตลอด เพื่อที่จะป้องกันเหตุร้ายที่จะเกิดขึ้นกับจุดเศรษฐกิจเหล่านี้ และบ้านเรือนของประชาชนก็มีตำรวจเข้าไปตรวจเยี่ยม รวมทั้งบ้านที่ถูกงัดแงะก็จะเข้าไปรายงานเขาว่าผลการติดตามคนร้ายเหล่านี้เป็นอย่างไร
การทำงานร่วมกันกับหน่วยงานต่างๆ จะประสบปัญหาหรือไม่
หลังจากการประชุมจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการรักษาความสงบเรียบร้อยปลอกภัยและการจราจร(ศรจ.)โดยมีร.ต.อ.เฉลิมอยู่บำรุง รองนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน ซึ่งได้รับมอบหมายให้จัดตั้งศูนย์ขึ้นมาตามที่นายกรัฐมนตรีมีคำสั่งการลงมา โดยที่ผมนั่งเก้าอี้เป็นเลขานุการของศูนย์ มีสำนักงานตำรวจแห่งชาติเป็น 1 ใน 7 หน่วยงานหลัก และได้มีการบูรณาการหน่วยงานต่างๆ ร่วมกันช่วยแก้ปัญหา ได้แก่ ปลัดกระทรวงมหาดไทย ปลัดกระทรวงคมนาคม ปลัดกระทรวงยุติธรรม ผู้อำนวยการสำนักข่างกรองแห่งชาติ และเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ
คณะกรรมการแต่ละชุดเหล่านี้ เป็นฝ่ายสนับสนุนสำนักงานตำรวจแห่งชาติ คิดว่ามีประโยชน์ อย่างการเชิญกรมทางหลวงมาช่วย ซึ่งเป็นหน่วยงานของกระทรวงมหาดไทย เพราะอยู่ในคณะเดียวกัน คิดว่ามีประโยชน์มาก โดยจะมีการประชุมกันทุกวันจันทร์ ครั้งหน้าแต่ละหน่วยงานคงเตรียมเรื่องที่จะแนะแนวเตรียมความพร้อมในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ด้วย
ทิศทางการจะช่วยเหลือประชาชนในเบื้องต้น
อยากให้น้ำลดเร็วๆ โดยที่เราต้องช่วยกัน มองว่าใครจะได้คะแนนเสียงอะไรอย่างไร ผมมองว่าลุยอย่างเดียวก่อน ลุยอย่างเดียวก่อน ทำอย่างเดียวก่อน ประชาชนเดือดร้อนต้องแก้ไข ตรงไหนน้ำท่วมเดือดร้อนตั้งศปภ.ตร.ส่วนหน้า เอาคนและหมอเข้าไปในพื้นที่ มันก็ได้ผลเร็ว หมอจงเจตมีแนวทางจะช่วยเหลือประชาชนในการช่วยเหลือผู้ป่วยอาการหนัก ปรากฏเมื่อวานนี้ เบอร์ 1599 มีคนโทรแจ้งเพื่อให้ช่วยเหลือเกี่ยวกับการรักษาและปฐมพยาบาล
จะมีการบูรณาการในการตั้งศปภ.ตร.ส่วนหน้าให้หน่วยงานต่างๆ มาช่วยหรือไม่
อันนี้คิดว่า คงจะต้องเอามาร่วม เพราะต้องใช้กำลังของมท.มาตรวจอย่างแน่นอน เพราะต้องนำคณะกรรมการตรวจสอบและติดตามการบริหารงานตำรวจ (กต.ตร.) มาช่วยลงพื้นที่หลังน้ำลด หมายความว่าต้องระดมภาคพลเรือนเข้ามาช่วยด้วย อย่างหมู่บ้านใหญ่จะมีบริษัทรักษาความปลอดภัยใหญ่ๆ ต้องประสานงานอย่างแน่นอน เพราะตำรวจอย่างเดียวทำงานโดยไม่มีเครือข่ายมันลำบาก
ท่านอยากฝากบอกอะไรไปถึงประชาชนและข้าราชการตำรวจทั้งหมด
ตรงไหนที่ประชาชนเดือดร้อนต้องช่วยไปแก้ให้หมด เราจะดูแลประชาชนอย่างดีที่สุด ถึงตำรวจก็เหมือนกันตำรวจจะต้องได้รับการเยี่ยวยาเหมือนผู้ประสบภัยเช่นกัน ตำรวจต้องอยู่ในฐานะที่พร้อมที่จะช่วยประชาชน ถ้าตำรวจไม่อยู่ในฐานะที่พร้อม จะไปดูแลพี่น้องประชาชนได้อย่างไร แต่ในยามนี้ตำรวจแย่ก็ต้องอดทนดูประชาชนก่อน แล้วค่อยกลับดูแลกันเองอีกครั้ง ตำรวจพร้อมที่จะทำงานในการดูแลประชาชนอย่างเต็มที่
สราวุฒิ ศรีเพ็ชรใส / สัมภาษณ์
