โดย ดร.สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล
ที่มา กระดานสนทนาInternet Freedom
1. จะเกิดการเอาผิดผู้รับผิดชอบ 91 ศพ ได้ (ไม่ว่าจะระดับอภิสิทธิ์-สุเทพ-อนุพงศ์-ดาวพงษ์ หรือระดับอื่นๆ) จะต้องเกิดการปฏิรูประบบยุติธรรมของไทย;
2. แต่จะปฏิรูประบบยุติธรรมไทยได้ หมายถึงจะต้องยกเลิกอุดมการณ์กษัตริย์นิยมที่เป็นอุดมการณ์หลักที่ครอบงำวิธีคิด-ปฏิบัติของบุคคลากรของระบบยุติธรรมไทย (ตั้งแต่ระดับตุลาการ มาถึงระดับ อัยการ มาถึงระดับเจ้าหน้าที่สอบสวน ฯลฯ) ซึ่งอุดมการณ์กษัตริย์นิยมนี้เป็นส่วนหนึ่งของสถานะและอำนาจของสถาบันกษัตริย์ในปัจจุบัน
ศาลไทยตัดสินไม่เพียงภายใต้พระปรมาภิไธยอย่างเป็นทางการ (formal) เท่านั้น แต่ศาลไทยตัดสินภายใต้อุดมการณ์กษัตริย์นิยม;
3. ไม่มีอุดมการณ์กษัตริย์นิยม ไม่มีสถานะและอำนาจของสถาบันกษัตริย์อย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ก็ไม่มี "ตุลาการภิวัฒน์" ตั้งแต่แรก;
4. ตราบใดที่อุดมการณ์กษัตริย์นิยมยังครอบงำระบบยุติธรรมไทย การปฏิบัติของบุคคลากรของระบบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการวินิจฉัยตัดสินของศาล ก็จะไม่เป็นไปในทางที่ลงโทษผู้กระทำผิดในกรณีอย่าง 91 ศพ (ไม่ต้องพูดถึงกรณียึดอำนาจรัฐประหาร) ภายใต้อุดมการณ์แบบนี้ ภายใต้สถานะและอำนาจของสถาบันกษัตริย์แบบนี้ จะไม่มีการลงโทษกรณีเหล่านี้อย่างเด็ดขาด;
5. ปัจจุบันและในอนาคตที่เห็นได้ ไม่มีกลุ่มการเมืองกระแสหลักใด รวมทั้งพรรคเพื่อไทยและ นปช. (ไม่ต้องพูดถึง ประชาธิปัตย์ หรือกลุ่มอื่นๆ) ที่มี "นโยบาย" ที่จะยกเลิกอุดมการณ์กษ้ตริย์นิยม ยกเลิกสถานะและอำนาจของสถาบันกษัตริย์อย่างที่เป็นอยู่;
6. จากทั้งหมดที่กล่าวมานี้ "อนาคต" ของ 91 ศพ เท่าที่เห็นได้ในขณะนี้ ก็จะเป็นไปในทิศทางเดียวกับ หลายๆศพ เมื่อ 14 ตุลา, 6 ตุลา, 17 พฤษภา ... "อนาคต" ของผู้รับผิดชอบ 91 ศพ ก็จะเช่นเดียวกับ "อนาคต" (มองจากปัจจุบันคืออดีต) ของผู้รับผิดชอบศพการเมืองต่างๆ และการรัฐประหารต่างๆ
********
มีความจริงสำคัญอย่างหนึ่ง ที่ผมคิดว่า จะค่อยๆเป็นที่ตระหนักแก่คนเสื้อแดงคือ ผู้เสียชีวิตในเดือนเมษา-พฤษภาปีกลาย จะมี"อนาคต"เหมือนผู้เสียชีวิตเมื่อ 14 ตุลา, 6 ตุลา, 17 พฤษภา : จะไม่มีใครได้รับการลงโทษจากการเสียชีวิตนั้น
ที่มา เฟซบุ๊ค สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล
ผมคิดว่า ค่อนข้างแน่นอนว่า คดีที่ icc ไม่สามารถจะบรรลุผลได้ (ผมเห็นเช่นนี้มาแต่ไหนแต่ไร แต่ไม่อยากพูดไปมาก เพราะเห็นว่า เพื่อนๆหลายคนให้ความสำคัญ .. แต่ไหนแต่ไร ผมมองว่า เรื่องอะไรที่เกี่ยวกับองค์กรระหว่างประเทศนั้น เป็นเรื่องที่ขึั้นกับการเมืองระหว่างประเทศ นั่นคือ ขึ้นกับประเทศมหาอำนาจว่าจะมีท่าทีอย่างไร ซึีงในกรณีไทย ไม่มีมหาอำนาจประเทศใด มีท่าทีให้ความสำคัญ)
ดังนั้น ก็เหลือเฉพาะในประเทศ . . .
กรณี "ระบบยุติธรรม" ของไทยนั้น ยกเว้นแต่จะเกิดการเปลี่ยนในระดับ "โครงสร้าง" อย่างชนิด "ถึงราก" (radical structural change) โอกาสที่ "ระบบยุติธรรม" ของไทย จะดำเนินการในทางที่ลงโทษกรณีเช่นนี้ เรียกได้ว่า ไม่มีเลย (ไม่งั้น แม้แต่ 17 พฤษภา ที่เกิดในยุคที่ "พัฒนา" ไปมากแล้ว คงไม่เป็นอย่างทีเห็น)
ในทางกลับกัน แกนนำเสื้อแดงเอง แม้ขณะนี้ มีแนวโน้มที่จะได้รับการผ่อนปรน ในแง่ประกันตัวออกมา แต่ก็มีคดีติดตัว คดีลักษณะนี้ - อันนี้ ไม่ใช่เป็นเรื่องน่ายินดีอะไรมาก - แทบจะไม่มีทางดำเนินถึงที่สุดได้ (จะต้องใช้พยานกี่ร้อยคน ในแต่ละฝ่าย? จะต้องใช้เวลาในการพิจารณาคดีกี่ปี ทั้ง 3 ศาล? ฯลฯ) ... โอกาสที่จะเกิดขึ้นมากคือ ในที่สุด จะมีการ "นิรโทษกรรม" ...
และการ "นิรโทษกรรม" ต่อ แกนนำเสื้อแดง จะไมใช่การ "นิรโทษกรรม" แก่เสื้อแดงเท่านั้น จะเป็นเหมือน กรณี 6 ตุลา (ที่ผมมีประสบการณ์โดยตรง) คือ จะ "นิรโทษกรรม" ทุกคนที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ เมษา-พฤษภา
ซึ่งก็จะเหมือนกรณี 6 ตุลา ที่ภาพที่ออกมาทั่วไป คือการ นิรโทษกรรม ปล่อยผมและเพื่อนออกมา แต่จริงๆ กฎหมายนิรโทษกรรมนั้น เป็นการนิรโทษ ผู้ที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์นั้นทั้งหมด หมายความว่า บรรดาคนที่บุกเข้าไปฆ่าคน ข่มขืน เผา แขวนคอ คน ในเช้าวันนั้น ทุกคน ล้วนได้รับการ "นิรโทษกรรม" หมด ไม่ต้องพูดถึงบรรดาคนที่เป็นผู้อยู่ "เบื้องหลัง" เหตุการณ์ฆ่าหมู่ครั้งนั้น
อันที่จริง สถานการณ์ "ปรองดอง" ในขณะนี้ มีส่วนชวนให้คิดถึงสถานการณ์หลังกรณี 6 ตุลา ไม่น้อย หลังจากความตึงเครียดรุนแรง ในช่วงรัฐบาลธานินทร์ ทีนักศึกษาหนีเข้าป่า และคิดกันว่า จะต่อสู้จนกว่าจะได้รับชัยชนะในขั้นสุดท้าย แต่หลังจากมีนิรโทษกรรม ผมกับเพื่อนในปลายปี 2521 มีคำสั่ง 66/23 ในต้นปี 2523 และมีปัญหาภายในขบวนปฏิวัติเอง .. นักศึกษาก็ทยอยกันกลับออกมา และเสมือนได้รับ "นิรโทษกรรม" จากการคุ้มครองของ 66/23 หลังจากนั้นไม่นาน ขบวนปฏิวัติทั้งขบวนก็พังครืนลง
แน่นอน คนที่ตายในกรณี 6 ตุลา ก็ไม่่มีใครต้องรับผิดชอบมาจนทุกวันนี้
(กรณี 17 พฤษภา มีความแตกต่าง และไม่มีลักษณะ "ดราม่า" เท่านี้ แต่ผลที่ลงเอยก็เหมือนกัน และในเวลาอันรวดเร็วกว่าด้วย)
..............
"ภาพ" (scenario) ที่ผมบรรยายข้างต้นนี้ จะต่างออกไปไหม ถ้า - โดย "ปาฐิหาริย์" บางอย่าง - พรรคเพื่อไทย ได้จัดตั้งรัฐบาล?
ผมไม่คิดว่าต่าง
ขอให้ลองคิดดู ถ้าสมมุติพรรคเพื่อไทย ได้เป็นรัฐบาล ในด้านความช่วยเหลือ แกนนำ ที่ยังมีคดีติดตัว วิธีที่จะทำได้มากที่สุดคืออะไร?
"นิรโทษกรรม"
แต่การนิรโทษกรรม เฉพาะแกนนำเสื้อแดง เป็นเรื่องที่แทบจะคิดไม่ได้ (unthinkable) คือ ถ้าจะนิรโทษกรรม ก็คงต้องนิรโทษกรรมไปพร้อมกันทีเดียวหมดทุกฝ่าย
หรือต่อให้ รัฐบาลเพื่อไทย ผลักดันให้ นิรโทษกรรม เฉพาะเสื้อแดงได้จริงๆ แล้วหาทางดำเนินคดีกับผู้มีอำนาจในเดือนเมษา-พฤษภา (อภิสิทธิ์, สุเทพ, อนุพงศ์ ฯลฯ) ตราบเท่าที่ "ระบบยุติธรรม" เป็นอย่างทีกล่าวถึงข้างต้น ก็เป็นไปไม่ได้อยู่นั่นเอง ที่จะสามารถดำเนินคดี กับใครก็ตาม ในกรณีผู้เสียชีวิต เดือนเมษา-พฤษภา ได้
............
แน่นอน มี "ปม" หรือ "กุญแจ" สำคัญ อยู่ประเด็นหนึ่ง
นั่นคือ การจะหลีกเลี่ยง "อนาคต" เช่นที่ว่าข้างบนนี้ได้ ก็จะต้องมีการ "เปลี่ยนแปลงระดับโครงสร้างอย่างถึงราก" (radical structural change) ไม่เพียงแต่ "ระบบยุติธรรม" เท่านั้น (เพราะระบบยุติธรรม ไม่สามารถเปลี่ยนในระดับนี้ โดดๆ ได้)
ปัญหาคือ : นปช. - เพื่อไทย มี นโยบาย หรือ แนวทาง สำหรับการ "เปลี่ยนแปลงระดับโครงสร้างอย่างถึงราก" เช่นนี้อยู่หรือไม่์?
*********
เรื่องเกี่ยวเนื่อง:
-สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล : ข้อเสนอ 8 ข้อ เพื่อการปฏิรูปสถาบันกษัตริย์
ปฏิบัติตาม 8 ข้อนี้ ผลลัพท์ ไม่ใช่การล้มสถาบันกษัตริย์ แต่ทำให้สถาบันฯ มีลักษณะเป็นสถาบันฯ สมัยใหม่ ในลักษณะไม่ต่างจากยุโรป เช่น สวีเดน, เนเธอร์แลนด์
(ผมตระหนักในความแตกต่างบางอย่างของข้อเสนอนี้กับยุโรปอยู่ เช่น ผมเข้าใจว่า เรื่องมาตราแบบ รธน. 2475 ในข้อแรก ไม่มีในยุโรปเหมือนกัน แต่นี่เป็นข้อเสนอที่อิงอยู่บน ความเฉพาะของไทยทีผ่านมา)
1. ยกเลิก รธน. มาตรา 8 เพิ่มมาตรา ในลักษณะเดียวกับ รธน.27 มิย 2475 (สภาพิจารณาความผิดของกษัตริย์)
2. ยกเลิก ประมวลกฎหมายอาญา ม.112
3. ยกเลิก องคมนตรี
4. ยกเลิก พรบ. จัดระเบียบทรัพย์สินฝ่ายพระมหากษัตริย์ 2491
5. ยกเลิก การประชาสัมพันธ์ด้านเดียวทั้งหมด การให้การศึกษาแบบด้านเดียวเกี่ยวกับสถาบันทั้งหมด
6. ยกเลิก พระราชอำนาจ ในการแสดงความเห็นทางการเมืองทั้งหมด (4 ธันวา, 25 เมษา "ตุลาการภิวัฒน์" ฯลฯ)
7. ยกเลิก พระราชอำนาจ ในเรื่อง โครงการหลวง ทั้งหมด
8. ยกเลิก การบริจาค / รับบริจาค โดยเสด็จพระราชกุศล ทั้งหมด
-มัดคออาชญากรบงการทะเหี้ย..มสังหารหมู่ เปิดคลิปตู่+วรวัจน์จัดหนักถลกหนังแฉมือเผาCTWถึงซีด
-ก้าวต่อไปของชาวเสื้อแดง:วิธีปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ให้เป็นแบบญี่ปุ่น- สวีเดน
-ระยิบ เผ่ามโน:ลอยไปกับสายน้ำ
