หลายคนบอกว่า คำแถลงหยุดยิงของกลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทย เมื่อช่วงเที่ยงของวันที่ 17 กรกฎาคม 2551 ไร้ค่าไปทันทีเมื่อ พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) ให้สัมภาษณ์ทางโทรทัศน์ในช่วงเย็นวันเดียวกัน
เพราะ พล.อ.อนุพงษ์ ยืนยันว่า กองทัพและหน่วยราชการไม่เกี่ยวข้องกับคำแถลงครั้งนี้ ทั้งยังเปิดชื่อบุคคลที่อ้างตัวว่าเป็นหัวหน้ากลุ่ม (คนที่พูดภาษามาเลย์ ซึ่ง พล.อ.เชษฐา ฐานะจาโร อดีต ผบ.ทบ. บอกว่ามาจากการรวมตัวกันถึง 11 กลุ่ม) ว่าแท้ที่จริงแล้วคือ นายมะรีเป็ง คาน แกนนำขบวนการแบ่งแยกดินแดนในอดีต ซึ่งหยุดการเคลื่อนไหวไปตั้งแต่ปี 2530 โน่นแล้ว...
นายมะรีเป็ง คาน ปัจจุบันอายุ 57 ปี มีชื่อจริงว่า นายอารีเฟน คาน พื้นเพอยู่ที่หมู่ 1 ต.ยะรัง อ.ยะรัง จ.ปัตตานี ส่วนชื่อ มะรีเป็ง หรือ รีเป็ง คาน เป็นชื่อจัดตั้งในขบวนการพูโล โดย มะรีเป็ง คาน เป็นพี่ชายของ นายซำซูดิน คาน อดีตรองเลขาธิการขบวนการพูโลเก่า ในสมัยที่ ตนกูบีรอ กอตอนีลอ เป็นประธานกลุ่มพูโล เมื่อประมาณปี พ.ศ.2522 แต่ปัจจุบันตนกูบีรอเสียชีวิตแล้วเมื่อปลายเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ที่บ้านในเมืองดามัสกัส ประเทศซีเรีย
นายมะรีเป็ง คาน เป็นอดีตสมาชิกขบวนการพูโลเก่า มีตำแหน่งเป็นผู้แทนพูโลเก่าฝ่ายต่างประเทศ ประจำประเทศสวีเดน และภูมิภาคสแกนดิเนเวีย มีบทบาทสำคัญในการเจรจากับเจ้าหน้าที่ฝ่ายไทยมาแล้ว 2 ครั้ง ได้แก่
1.วันที่ 9-12 เมษายน 2536 มะรีเป็งเป็นหนึ่งในผู้แทนเข้าร่วมเจรจาสันติภาพกับเจ้าหน้าที่ไทย ที่โรงแรมเมอรีเดียนเดอแคร์ กรุงไคโร ประเทศอียิปต์ โดยมี ตนกูบีรอ กอตอนีลอ เป็นหัวหน้าคณะ และสมาชิกคนอื่นๆ ที่เข้าร่วม ได้แก่ นายซำซูดิน คาน นายอาหมัด กาเดร์ เป็นต้น
2.วันที่ 26-28 เมษายน 2537 มะรีเป็งเข้าร่วมเจรจาสันติภาพกับเจ้าหน้าที่ไทย ที่กรุงดามัสกัส ประเทศซีเรีย เพื่อสานต่อการเจรจาครั้งแรก
ต่อมา มะรีเป็งพยายามรวบรวมสมาชิกกลุ่มขบวนการต่างๆ เพื่อมาร่วมเจรจากับรัฐบาลไทย แต่ไม่ได้รับการยอมรับจากกลุ่มขบวนการอื่นๆ และไม่สามารถโน้นน้าวสมาชิกขบวนการบีอาร์เอ็น โคออร์ดิเนต ให้เข้ามาร่วมในกระบวนการเจรจาสันติภาพได้
สำหรับขบวนการบีอาร์เอ็น โคออร์ดิเนตนั้น หน่วยข่าวด้านความมั่นคงทุกหน่วยระบุตรงกันว่า เป็นขบวนการหลักที่ก่อเหตุรุนแรงอยู่ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ขณะนี้ แต่พวกเขาไม่ยอมเปิดเผยตัวตนและข้อเรียกร้องใดๆ
นครินทร์ ชินวรโกมล
โต๊ะข่าวภาคใต้ สถาบันอิศรา
